Sinds 1 januari 2021 wordt een in België ingestelde buitengerechtelijke bescherming ook erkend in verschillende andere lidstaten van de Europese Unie. Dit kan handig zijn voor wie zich bijvoorbeeld na zijn pensionering in Frankrijk of Portugal wil vestigen.
De zorgvolmacht wordt steeds populairder.
Met een buitengerechtelijk beschermingsmandaat of zorgvolmacht kunt u op voorhand aangeven wie uw vermogen zal beheren wanneer u daar zelf niet meer toe in staat bent wegens ouderdom, ziekte of ongeval. U kunt bijvoorbeeld van tevoren bepalen wie uw pensioen of huur mag innen en wie uw belastingen en rekeningen moet betalen. Via de zorgvolmacht kunt u eveneens beslissen naar welk verpleeghuis u later wilt gaan. U kunt zelfs nog verder gaan en de mandataris de mogelijkheid geven om uw huis te verkopen of te schenken als u onbekwaam wordt.
Sinds begin 2021 wordt het in België gevestigde buitengerechtelijke beschermingsmandaat ook erkend in Frankrijk, Portugal, Duitsland, Oostenrijk, Cyprus, Tsjechië, Finland en Letland. Het Europees Parlement roept de overige lidstaten van de EU op hetzelfde te doen. Zolang ze dat niet doen, bepalen immers plaatselijke regels of en onder welke voorwaarden u een Belgisch mandaat kunt krijgen. Dat maakt de procedure veel ingewikkelder.
Een voorbeeld
U vaardigt een zorgvolmacht uit waarbij u aangeeft dat het Belgische recht van toepassing is. U benoemt uw enige zoon tot vertegenwoordiger en geeft aan dat hij later onder bepaalde voorwaarden een schenking kan doen van uw tweede woning in de Provence. Na uw pensioen vestigt u zich permanent in uw huis in de Provence. Tien jaar later bent u het slachtoffer van een ongeval waardoor u hersenletsel oploopt en uw wil niet meer kunt uiten. Uw zoon - die nog in België woont - zal dan probleemloos een schenking van uw eigendom in de Provence kunnen doen, bijvoorbeeld aan zijn kinderen. Aangezien de Belgische wet op uw mandaat van toepassing is, heeft uw zoon geen voorafgaande toestemming van een Franse rechter nodig.
Wat moet erin staan?
Om alles vlot te laten verlopen is het belangrijk dat het mandaat voor buitengerechtelijke bescherming correct is opgesteld. Vermeld zeker duidelijk dat de Belgische wet van toepassing is. De bevoegdheden van de vertegenwoordiger dienen ook helder aangegeven te worden. Kwestie van eventuele latere discussies te vermijden.
Wat u best in de zorgvolmacht opneemt is afhankelijk van uw specifieke situatie. Het is daarom raadzaam uw specifieke wensen vooraf met een notaris te bespreken.
Al meer dan 210.000 registraties
De zorgvolmacht wordt steeds populairder. Uit cijfers van de Federatie van Notarissen (Fednot) blijkt dat er op 31 december 2020 in ons land 210.696 gerechtelijke beschermingsmandaten waren geregistreerd. In 2020 steeg dit aantal met 8,6% ten opzichte van 2019, ondanks een scherpe daling in april en mei in verband met het coronavirus. December 2020 was een recordmaand met 6.040 nieuwe registraties. Wellicht wees de coronacrisis veel mensen op de problematiek die een langdurige ziekenhuisopname met zich mee kan brengen.
Doe het tijdig
Personen die geen verantwoorde beslissingen meer kunnen nemen over hun vermogen omdat ze geen besef meer hebben van de gevolgen van die beslissing, noemt men wilsonbekwame personen. De lijn tussen een wilsbekwame en wilsonbekwame persoon is echter niet altijd eenvoudig te trekken.
Met een zorgvolmacht geeft een persoon die wil anticiperen op zijn wilsonbekwaamheid de bevoegdheid aan één of meerdere personen om specifieke of algemene handelingen te stellen met betrekking tot diens vermogen. Om een lastgevingsovereenkomst te sluiten en een zorgvolmacht te geven moet de lastgever (deze die de zorgvolmacht geeft) wel nog wilsbekwaam zijn op het moment dat hij of zij de zorgvolmacht opstelt. Twijfelt u om een zorgvolmacht op te (laten) stellen omdat u merkt dat uw gezondheid achteruitgaat? Stel dit dan niet te lang uit.
Het grote voordeel van de zorgvolmacht is dat een nog wilsbekwame lastgever perfect kan bepalen dat de lasthebber (die persoon die de zorgvolmacht ontvangt) deze slechts krijgt op het moment dat de lastgever niet langer wilsbekwaam is. In die zin kan een zorgvolmacht ook een belangrijke rol spelen bij vermogensplanning.
Laat de zorgvolmacht registreren
Een belangrijke voorwaarde om de zorgvolmacht uitwerking te geven wanneer de persoon wilsonbekwaam is geworden, is dat de lastgeving geregistreerd werd in het Centraal Register voor Lastgevingen. Zonder registratie zal de zorgvolmacht van rechtswege beëindigen vanaf het moment dat de lasthebber (beschermde persoon) wilsonbekwaam wordt, wat meestal precies niet de bedoeling is.
Een zorgvolmacht volstaat niet altijd
De zorgvolmacht belet niet dat de wilsonbekwame beschermde persoon zelf nog bepaalde uitgaven doet of bepaalde zaken blijft uitvoeren. Het feit dat aangeduide mensen voor het beheer van een aantal belangrijke zaken een volmacht ontvangen, belet niet dat de beschermde persoon zelf nog vrij is om over zijn vermogen te beschikken. Dit betekent dat de zorgvolmacht in bepaalde gevallen geen voldoende bescherming zal bieden. Voor bepaalde situaties zal de gerechtelijke bewindvoering dan ook meer aangewezen zijn.
Best via de notaris
Een beroep op de notaris is niet verplicht om een zorgvolmacht op te stellen, maar het wordt wel sterk aanbevolen. De notaris is immers het best geplaatst om iemand te adviseren over de omvang van de zorgvolmacht. De notaris bekijkt op een onafhankelijke en onpartijdige manier alle gevolgen van de zorgvolmacht. Verder kan de notaris de zorgvolmacht in een ruimere context plaatsen. Zo zal de notaris de zorgvolmacht bekijken in het licht van het erfrecht en familiaal recht. Heeft de persoon een onderneming? Is hij of zij nog van plan om een schenking te doen? Hoe is de verstandhouding met de kinderen? Hoe duidelijker en doordachter de zorgvolmacht is, hoe kleiner de kans op conflicten achteraf.
Een notariële akte is hoe dan ook verplicht wanneer de zorgvolmacht aangewend zal worden in het kader van een toekomstige schenking of de verkoop van een onroerend goed. Bovendien kan enkel een notaris de zorgvolmacht in het Centraal Register voor Lastgevingen laten registreren.
Ook onderhands mogelijk
Indien de lastgeving in onderhandse vorm werd afgesloten – dus niet via een notariële akte – dan kan de lastgever of lasthebber zelf instaan voor de registratie. Hiertoe zal een eensluidend verklaard afschrift van de overeenkomst worden neergelegd op de griffie van het vredegerecht van de verblijfplaats van de lastgever. Een eensluidend verklaard afschrift impliceert dat de notaris of een bevoegd gemeentelijk ambtenaar het afschrift moet controleren op echtheid. De registratie gebeurt dan door tussenkomst van de griffier binnen de 15 dagen na de neerlegging van het afschrift. Deze registratie kan nog gebeuren zolang de lastgever niet in een toestand van wilsonbekwaamheid verkeert.
Meer weten?
Deze content is niet beschikbaar omwille van uw huidige cookie instellingen. U kan deze hier aanpassen.
Een nieuw jaar brengt goede voornemens met zich mee. Misschien denkt u dan al snel aan meer sporten, maar hebt u ook al eens nagedacht over hoe u uw spaargeld topfit krijgt? Over hoe u die droom wil waarmaken van een zorgeloos pensioen, een duwtje in de rug voor de (klein)kinderen, een verbouwing, of een appartement aan zee? Dankzij de hogere rentes levert sparen vanaf nu meer op, maar als u de hoge inflatie écht wilt verslaan, moet u denken aan beleggen. Mooi meegenomen: bij AXA Bank kan beleggen al voor kleine bedragen. Het is zo simpel dat u dit goede voornemen alvast wél makkelijk volhoudt.
Staat al uw spaargeld op dezelfde rekening? Dan zou u dat best opsplitsen in een deel dat u nodig hebt als financiële reserve voor onverwachte of geplande uitgaven en de rest. Die bedragen plaatst u dan op verschillende spaarrekeningen. Hoe gaat u te werk?
Na maanden van nagelbijten en zenuwachtig op de stoel schuiven, konden beleggers wat ontspannen in de laatste weken van 2022, en bij het inzetten van het nieuwe jaar. Doorheen de donkere wolken die zich sinds de late zomer boven de wereldeconomie hadden samengepakt, boorden zich de eerste lichtstralen, en voor we het goed en wel beseften was een beursrally realiteit geworden. Maar is die ook op stevige fundamenten gebouwd?
Bent u van plan om in te stappen in een beleggingsfonds uit het aanbod van AXA Bank? Dan ontvangt u bij het beleggingsgesprek wettelijke documenten zoals het prospectus en een document met essentiële beleggersinformatie. Sinds begin dit jaar bevat dat document veel meer informatie en bestaat het uit drie pagina’s in plaats van twee. Met ook een andere naam: KID, wat staat voor Key Information Document of Essentieel informatiedocument. Waarom een nieuw document en waarin ligt het voordeel voor u, als belegger?
In vergelijking met het turbulente voorbije jaar dient 2023 zich heel wat optimistischer aan. De oorlog woedt nog steeds. De inflatie heeft slechts een bescheiden knikje gemaakt, maar de verwachting is dat dit jaar een jaar wordt van nog steeds hoge, maar dalende inflatie en dat in 2024-2025 de terugkeer richting 2% wordt ingezet. Een optimistische voorspelling of een realistisch scenario? In ieder geval een opportuniteit voor wie bereid is beredeneerde risico’s te nemen.
