Wanneer u erft van iemand die meer dan 2,5 jaar in het Vlaams Gewest woonde bij zijn overlijden, moet u op de waarde van die erfenis belasting betalen aan de Vlaamse overheid: successie- of erfenisrechten. Die worden in Vlaanderen doorgaans aangeduid met de term erfbelasting. Ze wordt berekend op de waarde van alle roerende en onroerende goederen (ook die in het buitenland) die de overledene bezat. De Vlaamse regering besliste eind februari dit jaar om de erfbelasting met ingang van 1 september te hervormen.
Wat houdt de hervorming van de erfbelasting in?
Een aantal tarieven worden verlaagd, de vrijstellingen worden uitgebreid voor de langstlevende partner en voor kinderen die beide ouders verliezen voor ze 21 jaar zijn. Er komt ook een gedeeltelijke erfenissprong, waardoor een ervende ouder een deel van die erfenis kosteloos kan doorgeven aan zijn kinderen.
Lagere tarieven voor wie geen kinderen heeft
Erven van een broer, zus, verdere familie of van een vriend is vandaag een dure aangelegenheid. De belastingdruk voor broers en zussen bedraagt gemiddeld 45% en voor verdere familie en vrienden gemiddeld 58%. Het hoogste tarief van 65% dat moet worden betaald op het deel van de erfenis boven de 125.000 euro verdwijnt. In de toekomst betaalt niemand meer dan 55% op een erfenis.
Kleinere erfenissen worden ook minder zwaar belast. Voor de eerste schijf van 35.000 euro komt er een nieuw tarief van 25%. Vandaag betalen broers en zussen op dat deel nog 30%, anderen 45%.
De langstlevende partner erft 50.000 euro belastingvrij
De langstlevende partner (echtgenoot, wettelijk of 3 jaar feitelijk samenwonend) zal geen erfbelasting meer moeten betalen op de eerste schijf van 50.000 euro roerende goederen, zoals cash en beleggingen. Dat is goed voor een belastingbesparing van 1.500 euro.
Al sinds 2007 moet deze langstlevende partner geen successierechten meer betalen op zijn of haar deel in de gezinswoning. Deze vrijstelling voor de gezinswoning geldt overigens voor alle wettelijk of 3 jaar feitelijk samenwonenden, zelfs al is er geen affectieve band is (bijvoorbeeld 2 broers of neven of nichten die wettelijk samenwonen of minstens drie jaar feitelijk samenwonen). Bloedverwanten in rechte lijn (kind, kleinkind, ouder, grootouder) die wettelijk of feitelijk samenwonen hebben geen recht op de vrijstelling.
Belastingvermindering voor jongeren onder de 21 jaar
Jongeren die voor hun 21e beide ouders verliezen, zullen geen erfbelasting moeten betalen op de gezinswoning.
Ze krijgen ook een vrijstelling tot 75.000 euro op roerende goederen – zoals geld en beleggingen – die ze van hun ouders erven. Hierdoor betalen ze 3.750 euro minder erfbelasting.
Gedeeltelijke erfenissprong wordt mogelijk
Vaak komen erfenissen op latere leeftijd, waardoor de kinderen van de overledene de erfenis niet altijd meer financieel nodig hebben en die liever direct naar hun eigen kinderen zien gaan. Vandaag kan dit al met de vrijwillige erfenissprong, maar dat is een alles of niets verhaal: de ervende ouder moet dan immers de volledige erfenis verwerpen ten gunste van zijn/haar kinderen.
Nieuw is dat een gedeeltelijke erfenissprong mogelijk wordt, waardoor de ervende ouder een deel van de erfenis voor zichzelf zal kunnen houden en het andere deel overhevelen naar zijn/haar kinderen. Er zal 1 jaar de tijd zijn om de erfenis kosteloos door te geven.
Overzicht van de tarieven nu en vanaf 1 september 2018
Voor partners, kinderen en kleinkinderen en (groot)ouders verandert er niets.
Tarief
Van 0 tot 50.000 euro
3%
Van 50.000,01 tot 250.000 euro
9%
Meer dan 250.000 euro
27%
Voor afstammelingen in rechte lijn, echtgenoten of samenwonenden wordt dit tarief afzonderlijk toegepast op het actief van roerende en onroerende goederen (na aftrek van openstaande schulden en kosten die verband houden met de begrafenis).
Concreet: u erft, na aftrek van alle kosten en openstaande schulden, als enig kind 200.000 euro van uw vader, die weduwnaar was. De erfenis bestaat voor 150.000 euro uit onroerende en voor 50.000 euro uit roerende goederen. Daarop worden de tarieven als volgt toegepast:
roerend gedeelte: 50.000 euro. Op deze 50.000 euro wordt 3% erfbelasting geheven: 1.500 euro.
onroerend gedeelte: 150.000 euro. Op de eerste schijf van 50.000 wordt 3% erfbelasting geheven, op de tweede schijf van 100.000 euro is het tarief van 9% van toepassing. De erfbelasting op het onroerende gedeelte bedraagt 1.500 +9.000 = 10.500 euro.
In totaal moet u dus 12.000 euro erfbelasting betalen. Zonder de opsplitsing roerende – onroerende goederen zou de verschuldigde erfbelasting 15.000 euro bedragen.
Kinderen die de tegoeden op gemeenschappelijke rekeningen op naam van de langstlevende ouder laten staan, moeten in Vlaanderen voortaan geen erfbelasting meer betalen op deze tegoeden bij het overlijden van die langstlevende ouder. Of deze maatregel ook zal worden overgenomen door de belastingdienst van het Waals en Brussels hoofdstedelijk gewest, valt nog af te wachten.
Daar is de lente, daar is de zon… het mooie weer verzacht enigszins de bittere pil van de belastingbrieven waar u toch altijd wat tegenop ziet. Sommigen hebben jammer genoeg weinig of geen fiscale voordelen om in te geven. Weet dan dat pensioensparen u nu een interessant fiscaal voordeel oplevert en later een aanvullend inkomen.
Soms hebben bepaalde gebeurtenissen of beslissingen die u (op jonge leeftijd) neemt, onherroepelijke gevolgen voor uw eigen vermogen of voor de latere verdeling van uw nalatenschap. We zetten een aantal beslissingen op een rij, waarbij u extra aandacht moet hebben voor uw vermogen en nalatenschap.
De Belg wil gemiddeld 1200 euro extra pensioeninkomen per maand, bovenop het wettelijk pensioen. Dat blijkt uit de antwoorden van meer dan 80.000 Belgen die op de website van AXA Bank de drie-vragen-test invulden over hun pensioen. Die geeft een eerste idee van hoeveel kapitaal u ongeveer moet opbouwen om goed voorbereid te zijn op uw pensioen. Om 1200 euro extra per maand te bekomen tijdens uw pensioen, spaart u best een vermogen van gemiddeld 320.000 euro bijeen.
Spaart u voor uw pensioen? Dat is verstandig: u haalt er vandaag een belastingvoordeel uit en later een aanvullend inkomen. AXA Bank heeft de cijfers van 2021 geanalyseerd. Daaruit blijkt dat sommige klanten de jaarlijkse stortingen steeds uitstellen. Onze tip: start met pensioensparen in januari met maandelijkse stortingen voor een beter potentieel rendement!