De meeste erfenissen worden aanvaard. Toch zijn er situaties waar een erfenis wordt geweigerd. Meestal is dat omdat er gedacht wordt dat er schulden zijn, soms zijn er ook psychologische redenen, of er is de vrees voor de erfbelasting. Of gewoon omdat ze geen zin hebben in rompslomp. Maar is het verwerpen van een erfenis definitief? En bestaat er een tussenoplossing tussen aanvaarden en verwerpen?
Bijna 4000 Belgen per maand verwerpen een erfenis.
Niemand is verplicht om een erfenis zomaar te aanvaarden. Gelukkig maar, want in een erfenis kunnen ook schulden aanwezig zijn. Daarom heeft iedereen de keuze om een erfenis te aanvaarden, te verwerpen of te aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. U kunt enkel bij de notaris terecht om een nalatenschap te verwerpen of te aanvaarden onder boedelbeschrijving.
Mogelijkheid 1: de zuivere aanvaarding
Als u kiest voor zuivere aanvaarding van een nalatenschap, dan erft u alle bezittingen en schulden, samen met eventuele andere erfgenamen. En betaalt u erfbelasting/successierechten.
Hiervoor moet u in principe niets ondernemen; de aanvaarding van een nalatenschap kan stilzwijgend gebeuren.
U moet wel voorzichtig zijn met de handelingen die u stelt wanneer u niet zeker bent of u de nalatenschap wil aanvaarden. Zo kan het feit dat u de woning van de erflater leeghaalt of met de auto van de overledene rondrijdt, een rekening leeghaalt of een factuur van de erfenis voorschiet, het vermoeden opwekken dat u de nalatenschap aanvaardt. Dan kunt u achteraf de erfenis niet meer verwerpen.
Mogelijkheid 2: de beneficiaire aanvaarding
Bent u niet op de hoogte van de omvang van de schulden in de nalatenschap, dan kunt u ook een nalatenschap aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. Dit wordt de beneficiaire aanvaarding genoemd. De erfgenaam aanvaardt de erfenis dan slechts voor zover de tegoeden die hem toekomen volstaan om de schulden te dekken. In het slechtste geval zal dit een nuloperatie zijn en moet hij de schulden die nog open staan niet betalen met eigen middelen.
Maar er zijn ook nadelen verbonden aan deze wijze van aanvaarden. Het brengt kosten en moeite met zich mee. De notaris moet hiervoor onderzoek doen en een boedelbeschrijving opmaken. De erfgenamen bezorgen de notaris hiervoor zoveel mogelijk informatie. Na publicatie in het Staatsblad wordt de schuldeisers gevraagd hun eventuele schuldvordering binnen de 3 maanden kenbaar te maken bij de notaris. Pas daarna beslist u of u de erfenis wil aanvaarden of niet. Wanneer u aanvaardt, betaalt u erfbelasting/successierechten op hetgeen u erft. Dit kan dus wat langer duren dan bij het zuiver aanvaarden van de erfenis. Deze nadelen zorgen ervoor dat deze wijze van aanvaarden niet zo vaak wordt gekozen.
Mogelijkheid 3: de verwerping
Bent u ervan overtuigd dat er in de nalatenschap meer schulden dan inkomsten zijn? Dan verwerpt u best de nalatenschap. Dan erft u niets, maar dan bent u ook niet gehouden tot betaling van de schulden.
Stel dat u zelf schulden hebt en de erfenis toch verwerpt, dan kunnen uw schuldeisers de beslissing via de rechtbank aanvechten en met de goedkeuring van de rechter de erfenis in uw naam aanvaarden. Mensen die in een collectieve schuldenregeling zitten, kunnen evenmin weigeren of aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving zonder de toestemming van de rechtbank die toezicht houdt op de schuldenregeling.
Hoe weigert u een erfenis?
Een erfenis verwerpen is niet moeilijk. U kunt hiervoor bij de notaris terecht. Deze procedure is gratis als de nalatenschap minder dan 5.219,21 euro bedraagt. De akte van verwerping wordt opgenomen in een bijzonder register. De verwerping kan persoonlijk gebeuren of bij volmacht. Wanneer iemand een erfenis verwerpt, komt de volgende erfgenaam in rang in zijn plaats, bijvoorbeeld zijn kinderen. Ook zij mogen de erfenis verwerpen, maar het is goedkoper als iedereen dit tegelijkertijd doet, want elke verklaring moet apart geregistreerd en betaald worden.
Is een erfenis weigeren definitief?
Ja, een verklaring van verwerping is onherroepelijk. Dit betekent dat u achteraf niet meer van gedacht kunt veranderen, maar ook dat de schuldeisers van de overledene nooit bij u kunnen komen aankloppen om de schulden te betalen. Van dan af hebt u dus niets meer te maken met deze nalatenschap.
Er is in de wet één scenario voorzien waarin een erfgenaam zijn weigering kan herroepen. Hiervoor dienen twee voorwaarden vervuld te zijn: enerzijds moet de herroeping gebeuren binnen een termijn van 30 jaar en anderzijds mag geen enkele andere erfgenaam de erfenis aanvaard hebben, zelfs niet via een beneficiaire aanvaarding.
Let op: het is mogelijk dat u als onderhoudsplichtige verplicht wordt om de begrafeniskosten van uw ouders te betalen, ook al hebt u de erfenis geweigerd. Beide hebben niets met elkaar te maken.
Wilt u alvast uw eigen nalatenschap plannen?
Via Delegio Privilege service van AXA Bank kunt u een volledige audit van uw vermogen laten uitvoeren. Uw AXA Bankagent kan u ook meer uitleg geven hierover.
Een nieuw jaar brengt goede voornemens met zich mee. Misschien denkt u dan al snel aan meer sporten, maar hebt u ook al eens nagedacht over hoe u uw spaargeld topfit krijgt? Over hoe u die droom wil waarmaken van een zorgeloos pensioen, een duwtje in de rug voor de (klein)kinderen, een verbouwing, of een appartement aan zee? Dankzij de hogere rentes levert sparen vanaf nu meer op, maar als u de hoge inflatie écht wilt verslaan, moet u denken aan beleggen. Mooi meegenomen: bij AXA Bank kan beleggen al voor kleine bedragen. Het is zo simpel dat u dit goede voornemen alvast wél makkelijk volhoudt.
Staat al uw spaargeld op dezelfde rekening? Dan zou u dat best opsplitsen in een deel dat u nodig hebt als financiële reserve voor onverwachte of geplande uitgaven en de rest. Die bedragen plaatst u dan op verschillende spaarrekeningen. Hoe gaat u te werk?
Na maanden van nagelbijten en zenuwachtig op de stoel schuiven, konden beleggers wat ontspannen in de laatste weken van 2022, en bij het inzetten van het nieuwe jaar. Doorheen de donkere wolken die zich sinds de late zomer boven de wereldeconomie hadden samengepakt, boorden zich de eerste lichtstralen, en voor we het goed en wel beseften was een beursrally realiteit geworden. Maar is die ook op stevige fundamenten gebouwd?
Bent u van plan om in te stappen in een beleggingsfonds uit het aanbod van AXA Bank? Dan ontvangt u bij het beleggingsgesprek wettelijke documenten zoals het prospectus en een document met essentiële beleggersinformatie. Sinds begin dit jaar bevat dat document veel meer informatie en bestaat het uit drie pagina’s in plaats van twee. Met ook een andere naam: KID, wat staat voor Key Information Document of Essentieel informatiedocument. Waarom een nieuw document en waarin ligt het voordeel voor u, als belegger?
In vergelijking met het turbulente voorbije jaar dient 2023 zich heel wat optimistischer aan. De oorlog woedt nog steeds. De inflatie heeft slechts een bescheiden knikje gemaakt, maar de verwachting is dat dit jaar een jaar wordt van nog steeds hoge, maar dalende inflatie en dat in 2024-2025 de terugkeer richting 2% wordt ingezet. Een optimistische voorspelling of een realistisch scenario? In ieder geval een opportuniteit voor wie bereid is beredeneerde risico’s te nemen.
