Erfenis belastingvrij naar (klein)kinderen dankzij de doorgeefschenking

Vermogen Beleggen Gezin – 14 januari 2022

Sinds 2018 kunt u, als u in Vlaanderen woont, een deel van uw ontvangen erfenis waarop Vlaamse erfbelasting is betaald, meteen aan uw kinderen of kleinkinderen schenken. Als u aan een aantal voorwaarden voldoet, betaalt u geen of minder schenkbelasting op die ‘doorgeefschenking’. In 2023 zal zo'n doorgeefschenking ook in Wallonië mogelijk worden. Al zijn er verschillen.

Doorgeefschenking: voor een flexibele erfenissprong

doorgeefschenking 
Met de doorgeefschenking geeft u fiscaal voordelig uw ontvangen erfenis door aan kinderen of kleinkinderen.

Mensen erven doorgaans op rijpere leeftijd. Op het moment dat ze erven, hebben ze al wat op de spaarrekening staan. Vaak is de woning afbetaald. Hun eigen kinderen kunnen de centen daarentegen beter gebruiken. Sommige erfgenamen weigeren daarom hun erfenis in het voordeel van hun kinderen. De kinderen betalen de erfbelasting als ze op hun beurt de erfenis aanvaarden. Deze techniek, die bestaat sinds 2013, heet ‘de erfenissprong’ maar kent niet veel succes. Fiscaal kan dat interessant zijn omdat er slechts één keer erfbelasting wordt betaald op de erfenis. Maar als een erfgenaam de erfenis verwerpt in het voordeel van zijn kinderen, moet hij de volledige erfenis verwerpen. Het is niet mogelijk om een deel van de erfenis te houden en een ander deel over te laten aan de kinderen. Met de doorgeefschenking is daar verandering in gekomen.

Wat is een doorgeefschenking?

De doorgeefschenking is een gift waarbij mensen die een erfenis krijgen, die deels kunnen doorgeven aan hun kinderen of kleinkinderen. Op de doorgeefschenking die daarop volgt zal dan minder tot geen schenkbelasting moeten betaald worden.  In eerste instantie moeten ze de nalatenschap aanvaarden en daarop erfbelasting betalen.

Waaruit kan een doorgeefschenking bestaan?

Zowel roerende als onroerende goederen komen in aanmerking voor de doorgeefschenking, maar de fiscus behandelt beide niet gelijk.

Roerende goederen – meestal geld – moeten niet noodzakelijk dezelfde zijn als de geërfde roerende goederen waarop de erfbelasting is betaald. De oorsprong van geld is namelijk moeilijk te traceren. De fiscus kan niet controleren welke euro van de erflater komt en welke euro al aan de ouders toebehoorde.  Bij roerende goederen ligt de focus dus op de waarde van de schenking en niet op de oorsprong ervan.

Wat zijn de voorwaarden?

Om een doorgeefschenking in Vlaanderen belastingvrij en succesvol af te ronden, moet de schenkende ouder rekening houden met de volgende voorwaarden:

  • De schenking aan het kind moet gebeuren binnen het jaar van het overlijden van de erflater. Ouders die betrokken worden bij een erfenis mogen met andere woorden niet te lang treuzelen om een deel te schenken aan hun eigen kinderen. De schenking mag trouwens ook gebeuren aan (achter)kleinkinderen, stief- en zorgkinderen.
  • De ervende ouder betaalt een Vlaamse erfbelasting op zijn erfenis.
  • De schenking gebeurt altijd met een notariële akte. In de akte moet expliciet gevraagd worden om de doorgeefschenking toe te passen
  • De schenking mag niet meer bedragen dan de waarde van de uit de erfenis verkregen goederen (die belast werden met successierechten).
  • Er moet een verband zijn tussen de erfenis en de schenking. Zo werkt de doorgeefschenking niet als iemand vastgoed schenkt terwijl hij alleen roerende goederen heeft geërfd, bijvoorbeeld als een ouder een woning schenkt die hij vroeger al bezat terwijl hij alleen spaargeld heeft geërfd.
  • De ouder moet bij het openvallen van een erfenis wilsbekwaam zijn, anders ontstaat een probleem voor de afhandeling van de nalatenschap: onroerende goederen kunnen niet verkocht worden, en ook schenkingen zijn onmogelijk. In dat geval wordt een bewindvoerder aangesteld. Die kan dan weliswaar de verkopen in orde brengen, maar zal niet kunnen overgaan tot een schenking. Een zorgvolmacht regelen is daarom een verstandig idee. Daarmee geeft de betrokken persoon die wil anticiperen op zijn wilsonbekwaamheid de bevoegdheid aan één of meerdere personen om handelingen te stellen over zijn vermogen, waartoe ook schenkingen kunnen behoren.

In Wallonië zal een doorgeefschenking in de loop van 2023 ook mogelijk zijn als het decreet daarover in werking treedt, al zijn de voorwaarden voorlopig minder flexibel.  Daar moet de schenking binnen de 7 maanden gebeuren. Ook kan een doorgeefschenking enkel naar kinderen gaan (in Vlaanderen ook naar stief-, adoptie- en zorgkinderen). Ook mag het eigendomsrecht er niet opgedeeld worden. Een woning aan twee kinderen samen schenken, kan dus niet. In Vlaanderen kan dat wel.

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest tot slot is een flexibele generatiesprong niet mogelijk. Al ligt ook daar het dossier in de loop van 2023 op de tafel van de regering en het parlement.

Wat is het verschil met een bank- of handgift?

Ouders kunnen altijd opteren voor een bank- of handgift. Op zulke giften hoeft geen erfbelasting betaald te worden op voorwaarde dat de schenker niet overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking. Dat houdt dus een risico in.

Meer weten over uw successie?

Download gratis onze successiegids. Met deze gids krijgt u een inzicht in de overdracht van uw vermogen en een stappenplan bij overlijden.

Via Delegio Privilege service van AXA Bank kunt u een volledige audit van uw vermogen laten uitvoeren aan een interessant tarief. Of neem contact op met uw AXA Bankagent voor meer uitleg.

Vond u dit nuttig?

Dan kunnen volgende artikels u ook interesseren:

Advies en vragen over onze producten

Vraag het aan uw AXA Bankagent

Meer artikels over dit onderwerp

Pensioensparen: 1.020 of 1.310 euro?

U kunt ervoor kiezen om jaarlijks maximaal 1.020 of 1.310 euro voor uw pensioen te sparen, met een verschillende fiscale aftrek. Wat moet u doen als u voor het hogere maximumbedrag opteert? En wat is voordeliger: jaarlijks 1.020 of 1.310 euro pensioensparen?

Lees verder

Macro-economie: op naar een harde of zachte landing?

Na het uiterst turbulente 2022 werd 2023 aangekondigd als een terugkeer naar de normaliteit op de markten. Die belofte kwam tot dusver ook grotendeels uit. Aandelen kenden een uitstekende eerste jaarhelft, en ook de zwaar getroffen obligaties konden een stuk van de opgelopen verliezen recupereren.

Lees verder

Duurzaam beleggen: wat zijn uw voorkeuren?

Kiest u voor de zee of de bergen? En de opwarming van de aarde, bent u daarmee een beetje, erg veel of helemaal niet bezig? En in welk opzicht? Op het vlak van duurzaam beleggen wil uw bankagent graag uw voorkeuren kennen, zodat uw portefeuille zo goed mogelijk aansluit bij uw beleggersprofiel en bij de Europese regelgeving die sinds augustus 2022 van kracht is. Er bestaat hierover een brochure waarin alles in eenvoudige bewoordingen wordt uitgelegd.

Lees verder

Macro-economische vooruitzichten voor de zomer: afkalvende inflatie en zwakke economische groei

De inflatie heeft nu in de grote economieën een duidelijke daling ingezet. Hoewel niet alle zorgen van de baan zijn, hebben beleggers het inflatieprobleem als ‘opgelost’ geklasseerd. Dat is wellicht te voortvarend op langere termijn, maar voor de komende maanden is die inschatting terecht. De energieprijzen dalen al sinds het begin van 2023, en zullen binnenkort gevolgd worden door de tweede belangrijkste oorzaak van inflatie tijdens het voorbije jaar: voedingsprijzen.

Lees verder

Beleggen: een kwestie van kennis of van geluk?

Ik zou wel willen, maar … ik heb daar geen tijd voor. Of Het interesseert me eigenlijk niet echt, het is te ingewikkeld, en dan begin ik er beter niet aan, toch? Het zijn een paar van de vaak gehoorde argumenten om niet te beleggen. Herkenbaar, niet? Achter al die redenen gaat een stilzwijgende, onuitgesproken veronderstelling schuil: succesvol beleggen is een kwestie van kunde, expertise, kennis. Maar is dat wel zo?

Lees verder

Maak een afspraak bij uw AXA Bankagent