Erfenis belastingvrij naar (klein)kinderen dankzij de doorgeefschenking

Vermogen Beleggen Gezin – 14 januari 2022

Sinds 2018 kunt u, als u in Vlaanderen woont, een deel van uw ontvangen erfenis waarop Vlaamse erfbelasting is betaald, meteen aan uw kinderen of kleinkinderen schenken. Als u aan een aantal voorwaarden voldoet, betaalt u geen of minder schenkbelasting op die ‘doorgeefschenking’. In 2023 zal zo'n doorgeefschenking ook in Wallonië mogelijk worden. Al zijn er verschillen.

Doorgeefschenking: voor een flexibele erfenissprong

doorgeefschenking 
Met de doorgeefschenking geeft u fiscaal voordelig uw ontvangen erfenis door aan kinderen of kleinkinderen.

Mensen erven doorgaans op rijpere leeftijd. Op het moment dat ze erven, hebben ze al wat op de spaarrekening staan. Vaak is de woning afbetaald. Hun eigen kinderen kunnen de centen daarentegen beter gebruiken. Sommige erfgenamen weigeren daarom hun erfenis in het voordeel van hun kinderen. De kinderen betalen de erfbelasting als ze op hun beurt de erfenis aanvaarden. Deze techniek, die bestaat sinds 2013, heet ‘de erfenissprong’ maar kent niet veel succes. Fiscaal kan dat interessant zijn omdat er slechts één keer erfbelasting wordt betaald op de erfenis. Maar als een erfgenaam de erfenis verwerpt in het voordeel van zijn kinderen, moet hij de volledige erfenis verwerpen. Het is niet mogelijk om een deel van de erfenis te houden en een ander deel over te laten aan de kinderen. Met de doorgeefschenking is daar verandering in gekomen.

Wat is een doorgeefschenking?

De doorgeefschenking is een gift waarbij mensen die een erfenis krijgen, die deels kunnen doorgeven aan hun kinderen of kleinkinderen. Op de doorgeefschenking die daarop volgt zal dan minder tot geen schenkbelasting moeten betaald worden.  In eerste instantie moeten ze de nalatenschap aanvaarden en daarop erfbelasting betalen.

Waaruit kan een doorgeefschenking bestaan?

Zowel roerende als onroerende goederen komen in aanmerking voor de doorgeefschenking, maar de fiscus behandelt beide niet gelijk.

Roerende goederen – meestal geld – moeten niet noodzakelijk dezelfde zijn als de geërfde roerende goederen waarop de erfbelasting is betaald. De oorsprong van geld is namelijk moeilijk te traceren. De fiscus kan niet controleren welke euro van de erflater komt en welke euro al aan de ouders toebehoorde.  Bij roerende goederen ligt de focus dus op de waarde van de schenking en niet op de oorsprong ervan.

Wat zijn de voorwaarden?

Om een doorgeefschenking in Vlaanderen belastingvrij en succesvol af te ronden, moet de schenkende ouder rekening houden met de volgende voorwaarden:

  • De schenking aan het kind moet gebeuren binnen het jaar van het overlijden van de erflater. Ouders die betrokken worden bij een erfenis mogen met andere woorden niet te lang treuzelen om een deel te schenken aan hun eigen kinderen. De schenking mag trouwens ook gebeuren aan (achter)kleinkinderen, stief- en zorgkinderen.
  • De ervende ouder betaalt een Vlaamse erfbelasting op zijn erfenis.
  • De schenking gebeurt altijd met een notariële akte. In de akte moet expliciet gevraagd worden om de doorgeefschenking toe te passen
  • De schenking mag niet meer bedragen dan de waarde van de uit de erfenis verkregen goederen (die belast werden met successierechten).
  • Er moet een verband zijn tussen de erfenis en de schenking. Zo werkt de doorgeefschenking niet als iemand vastgoed schenkt terwijl hij alleen roerende goederen heeft geërfd, bijvoorbeeld als een ouder een woning schenkt die hij vroeger al bezat terwijl hij alleen spaargeld heeft geërfd.
  • De ouder moet bij het openvallen van een erfenis wilsbekwaam zijn, anders ontstaat een probleem voor de afhandeling van de nalatenschap: onroerende goederen kunnen niet verkocht worden, en ook schenkingen zijn onmogelijk. In dat geval wordt een bewindvoerder aangesteld. Die kan dan weliswaar de verkopen in orde brengen, maar zal niet kunnen overgaan tot een schenking. Een zorgvolmacht regelen is daarom een verstandig idee. Daarmee geeft de betrokken persoon die wil anticiperen op zijn wilsonbekwaamheid de bevoegdheid aan één of meerdere personen om handelingen te stellen over zijn vermogen, waartoe ook schenkingen kunnen behoren.

In Wallonië zal een doorgeefschenking in de loop van 2023 ook mogelijk zijn als het decreet daarover in werking treedt, al zijn de voorwaarden voorlopig minder flexibel.  Daar moet de schenking binnen de 7 maanden gebeuren. Ook kan een doorgeefschenking enkel naar kinderen gaan (in Vlaanderen ook naar stief-, adoptie- en zorgkinderen). Ook mag het eigendomsrecht er niet opgedeeld worden. Een woning aan twee kinderen samen schenken, kan dus niet. In Vlaanderen kan dat wel.

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest tot slot is een flexibele generatiesprong niet mogelijk. Al ligt ook daar het dossier in de loop van 2023 op de tafel van de regering en het parlement.

Wat is het verschil met een bank- of handgift?

Ouders kunnen altijd opteren voor een bank- of handgift. Op zulke giften hoeft geen erfbelasting betaald te worden op voorwaarde dat de schenker niet overlijdt binnen de 3 jaar na de schenking. Dat houdt dus een risico in.

Meer weten over uw successie?

Download gratis onze successiegids. Met deze gids krijgt u een inzicht in de overdracht van uw vermogen en een stappenplan bij overlijden.

Via Delegio Privilege service van AXA Bank kunt u een volledige audit van uw vermogen laten uitvoeren aan een interessant tarief. Of neem contact op met uw AXA Bankagent voor meer uitleg.

Vond u dit nuttig?

Dan kunnen volgende artikels u ook interesseren:

Advies en vragen over onze producten

Vraag het aan uw AXA Bankagent

Meer artikels over dit onderwerp

De kracht van rente op rente en het sneeuwbaleffect bij pensioenopbouw

Einstein wees ooit de samengestelde rente aan als de allergrootste kracht van het universum. U zou het ook zo kunnen formuleren: vele kleintjes maken een groot. En dat groot is misschien nog een stuk groter dan u zich had voorgesteld. Ontdek wat rente op rente kan opleveren en hoe het bij de opbouw van uw vermogen een sneeuwbaleffect kan teweegbrengen.

Lees verder

Hoe uw eigen brein u tegenwerkt bij beleggen (en hoe u het te slim af kunt zijn)

Het menselijke brein is tot geweldige dingen in staat: van kwantumfysica tot het uitvinden van vaccins. Maar gek genoeg laten onze hersenen ons regelmatig in de steek als het op beleggen aankomt. Ons brein werkt ons zelfs tégen zodra we over aandelen en obligaties beginnen na te denken. Al zijn er ook handige trucjes waarmee u uw eigen brein te slim af bent en u toch kunt proberen om mooie rendementen te boeken.

Lees verder

Macro-economie: allerlei krachten in een complexe mix

Na het horrorjaar 2022 beloofde 2023 ons in rustiger vaarwater te brengen. De inflatie zou geleidelijk naar beneden gaan, de economie zou lichtjes afkoelen en op die manier het vuur onder de inflatie nog wat meer smoren, zodat de centrale banken niet ‘in overdrive’ hoefden te gaan.

Lees verder

Pensioensparen: 990 of 1.270 euro?

U kunt ervoor kiezen om jaarlijks maximaal 990 of 1.270 euro voor uw pensioen te sparen, met een verschillende fiscale aftrek. Wat moet u doen als u voor het hogere maximumbedrag opteert? En wat is voordeliger: jaarlijks 990 of 1.270 euro pensioensparen?

Lees verder

Sparen of beleggen? Eerst sparen, dan beleggen!

Wilt u starten met beleggen? Zorg er dan eerst voor dat u een veilige geldreserve voor noodgevallen achter de hand hebt. En misschien hebt u nog specifieke plannen waarvoor u ook graag wat geld aan de kant zou zetten. Hoe pakt u het aan om dat allemaal in goede banen te leiden? En welke spaar- en beleggingsformules zijn geschikt voor uw plannen op korte, middellange en lange termijn?

Lees verder

Maak een afspraak bij uw AXA Bankagent