Shortselling: wat is het precies?

Vermogen Beleggen Budget Actueel – 26 februari 2021

Af en toe duikt in de media het woord shortselling op. Maar wat betekent dit precies? Wat zijn shortsellers?

shortselling
De shortersellers lenen aandelen van een tegenpartij met de contractuele belofte die terug te geven aan de ontlener.

Shortsellers zijn beleggers die profijt halen uit het dalen van een aandeel. En daar is niets mis mee. Het zijn beleggers zoals iedere andere marktspeler. Ze maken gebruik van een specifieke techniek.Shortsellers zijn dus geen boosdoeners, zoals ze wel eens afgeschilderd worden. Shortselling gaat in tegen onze natuurlijke houding ten opzichte van beleggen. De meesten onder ons beleggen in de hoop dat hun belegging zal stijgen. Beleggers houden er niet van dat aandelen dalen, en al zeker niet als iemand zegt dat het aandeel nog meer kan dalen. Wellicht ligt daar de oorzaak van de vaak onterechte, mindere reputatie van shortsellers.

Je kan dus ook winst maken als aandelen dalen. Hoe gaat dit in zijn werk?

We nemen een aandeel van een fictief bedrijf: Joolzisapuppy. Dit bedrijf zit in slechte papieren. Een concurrent neemt veel marktaandeel in, dankzij een nieuwe technologie. Joolzisapuppy heeft veel schulden. Alles wijst erop dat het aandeel zal zakken. Als belegger wil je dit bedrijf shortsellen. Hoe doe je dit dan?

Het systeem is eenvoudig. De shortersellers ‘lenen’ een hoeveelheid aandelen van een tegenpartij die Joolsisapuppy-aandelen bezit, met de contractuele belofte die hoeveelheid aandelen op een bepaald moment aan de ontlener terug te geven.

Het uitlenen van aandelen kan perfect. Je bezit die aandelen als je ze koopt. Je mag met het bezit doen wat je wil. Uiteraard vraagt de ontlener hiervoor geld aan de shorters. Niets voor niets dus.

Stel nu dat de shortersellers 1000 Joolzisapuppy aandelen lenen. Gezien shorters denken dat het aandeel van Joolzisapuppy zal dalen, verkopen ze die 1000 geleende aandelen onmiddellijk op de markt, stel aan 10 dollar per aandeel. Ze krijgen voor die verkoop 10.000 dollar. De geleende aandelen zijn nu verkocht. Noch de ontlener, noch de shortseller heeft ze nog langer in bezit.

Met de ontvangen 10.000 dollar gaat de shortseller vaak onmiddellijk opnieuw beleggen, vaak op long-posities. Aandelen dus waarvan ze denken dat ze kunnen stijgen.

Maar contractueel zijn de shortsellers echter verplicht de ontlener van de aandelen Joolzisapuppy terug te geven. Vermits de shortseller ze niet langer bezit (hij heeft ze zopas verkocht) gaat de shortseller die aandelen op een bepaald moment op de beurs moeten terugkopen.

Er zijn verschillende scenario’s mogelijk.

Scenario 1: Shortsellers maken winst

Stel nu dat de shortsellers de situatie bij Joolzisapuppy correct hebben ingeschat. Het aandeel daalt tot 6 dollar. Men zal dus 1000 aandelen moeten terugkopen aan 6 dollar het stuk en zal daar 6000 dollar voor betalen. Winst voor de shortsellers: 4000 dollar.

Op het moment dat shorters genoeg verdiend hebben, of op het moment dat de terugbetalingsperiode is aangebroken, zullen ze hun positie stopzetten. Dit heet short covering.

Op het moment dat shorters genoeg verdiend hebben, of op het moment dat de terugbetalingsperiode is aangebroken, zullen ze hun positie stopzetten. De juiste term hiervoor is short covering. Men gaat dan het aandeel terug aankopen, maar niet noodzakelijk overhaast. Op dat moment zal het aandeel Joolzisapuppy ook stijgen. Shortsellers moeten immers kopen om de ontlener terug te betalen. En dit zorgt ook voor koopdruk. De shortsellers wordt dan een belegger die hoopt dat het aandeel zal stijgen.

Scenario 2: Shortsellers maken verlies

Stel nu dat shortsellers zich vergissen. En het aandeel Joolzisapuppy stijgt door omstandigheden tot 13 dollar. Nu maakt de shortseller verlies. Want op het moment dat de shorter de ontlener zijn 1000 aandelen moet teruggeven, moet hij daarvoor 13.000 dollar ophoesten. Vermits de shorter slechts 10.000 dollar van de verkoop kreeg, maakt de shorter dus 3000 dollar verlies.

Wat is short squeeze?

Terug naar Joolzisapuppy. Stel nu dat dit aandeel (waar shorters van uitgaan dat het in slechte papieren zit) met een plotse verrassing op de proppen komt. Een nieuwe technologie die razend populair is bijvoorbeeld. Plotsklaps is het slechte scenario van de baan. Niemand had dit verwacht. Ook de shortsellers niet.

De reactie zal mogelijk fel zijn. Talrijke kopers zullen opduiken want het aandeel wordt als een koopje gezien. Analisten zullen hun koersdoelen verhogen. En dus zal Joolzisapuppy misschien wel snel stijgen. Om hun verlies te beperken zullen de shortsellers van Joolzisapuppy op dat moment ook snel aandelen moeten aankopen. Door die aankoop zal het aandeel extra koopdruk ervaren en nog sneller stijgen. Die snelle stijging zal dan weer andere kopers aantrekken, die het aandeel nog sneller de hoogte in zal duwen. Hierdoor moeten de shortsellers nog sneller aandelen aankopen. Het aandeel ondergaat dan een massale koopdruk op zeer korte termijn. Er ontstaat een sneeuwbaleffect. Die versnelde, massale en vooral gedwongen aankoop van shortsellers, noemt men een short squeeze. De shortseller wordt als het ware uit zijn short-positie geduwd, zoals tandpasta door een harde klap, plots uit een tube wordt geperst.

Er zijn talrijke voorbeelden van dergelijke squeezes. Ze zijn helemaal niet uitzonderlijk. Maar ze spreken soms wel tot de verbeelding.

Maximaal 100% winst, oneindig veel verlies mogelijk

Een shortseller kan nooit meer dan 100% winst maken. In dit geval gaat Joolzisapuppy failliet en moet de shorter de aandelen niet langer aan de ontlener teruggeven. Hij heeft dan 10.000 dollar ontvangen door de verkoop van 1.000 aandelen aan 10 dollar en moet verder niets doen.

Maar shortsellers kunnen wel (theoretisch) oneindig veel verlies maken. Stel nu dat je 10.000 dollar mocht ontvangen. In plaats dat het aandeel daalt, begint het te stijgen. Er ontstaat een squeeze. In dit geval is het mogelijk dat het aandeel 100, 200 tot zelfs 1000% stijgt in zeer korte tijd. Op een bepaald moment moet je dus als shortseller bijvoorbeeld 1000 aandelen kopen aan 40 dollar het stuk bijvoorbeeld. Hiervoor betaal je dan 40.000 dollar. Je krijg dus oorspronkelijk 10.000 dollar. Maar je moet de aandelen kopen aan 40 dollar en betaalt daarvoor 40.000 dollar. Verlies 30.000 dollar.

Shortselling is dus geen spelletje. Daarom zijn shortsellers vaak bijzonder goed geïnformeerd en georganiseerd. Als ze een short-positie innemen die aanzienlijk is, hebben ze daarom ook héél vaak een goeie reden voor.

Bekende shortsellers

Een bekende shortseller is Jim Chanos.

Een icoon op Wall Street is sinds kort ook Fahmi Quadir. Een 28 jarige vrouwelijke en zeer succesvolle shortseller die onlangs haar eigen hedgefonds oprichtte: Safkhet Capital.

Er worden zelfs films gemaakt over shortsellers. The Big Short is er eentje.
Het portreteert Michael Burry, die er in 2005 van uitging dat de huizenmarkt in de VS in elkaar ging klappen. Gedurende 2 jaar werd hij uitgelachen op Wall Street, omdat de huizenmarkt bleef stijgen. Maar de man bleef volharden en kreeg uiteindelijk gelijk. Terwijl in 2008 zo goed als iedereen verlies maakte door de financiële crisis van 2008, maakte shortseller Michael Burry monsterwinsten en verdiende zo het respect van Wall Street.

Jonge beleggers richten zich op short-posities

Reddit is een plaats op het internet waar veel mensen samenkomen om te praten over allerlei onderwerpen. Reddit is verdeeld over honderden fora. Eén van die fora heet WallStreetBets. Daar komen meestal jonge traders samen om over de beurs te praten of om ideetjes uit te wisselen over aandelen.

De WallStreetBets-gemeenschap, die nu zo'n 5 miljoen volgers heeft, bestaat sinds 2012. De volgers komen van overal in de wereld.

Die WallStreetBets-leden noemen zichzelf de Davids (van David en Goliath). In die groep zitten grote groepen jonge mensen met bijzonder veel kennis over aandelen en de beurs. Sommige groepen kunnen tippen aan de beste experten op Wall Street en daar gaan ze ook prat op. Ze worden bovendien gevolgd en gelezen door miljoenen andere mensen over de hele wereld.

Die gemeenschap is cruciaal voor wat zich afspeelde met aandelen zoals GameStop, AMC, Nokia en dergelijke meer.

Deze Davids keren zich af van ‘gevestigde waarden’ op Wall Street. De Davids willen wraak nemen op wat ze de de Goliaths noemen. Dit is de ’Elite’ van Wall Street. De Davids zien deze beleggers als zij die verantwoordelijk zijn voor de financiële crisis van 2008 en die hun ouders en de maatschappij in de miserie hebben gestort. Ze willen wraak, want in hun ogen hebben de grote financiële spelers – de Goliaths dus - nooit voor betaald.

Wat is er gebeurd met GameStop?

Op een bepaald moment kocht een van de tenoren in die groep het aandeel GameStop. Een aandeel dat op weg was naar het faillissement. Maar men dacht dat dit aandeel wel een uitweg zou vinden. Stilletjesaan begon het aandeel te stijgen. Alhoewel de stijging al een tijdje aan de gang was, kwam de stijging pas echt op gang op maandag 11 januari 2021, toen GameStop aankondigde dat drie nieuwe bestuurders tot de raad van bestuur zouden toetreden. Een van hen was mede-oprichter Ryan Cohen van Chewy, een zeer succesvol internetbedrijf. Beleggers vonden het goed dat Cohen digitale ervaring meebracht, iets wat GameStop hard nodig had. Dus het aandeel steeg wat verder.

Tot op een bepaald moment enkele jongeren van WallStreetBets opmerkten dat GameStop een aandeel was met een enorme short-positie. Men kwam toen op het idee om met heel veel groepsleden dit aandeel snel op te kopen, om een short squeeze af te dwingen.

Het sneeuwbaleffect werd gecreëerd. Het GameStop-aandeel kreeg een enorme koopdruk. De short squeeze pakte en het aandeel steeg tot 400 dollar. Op een gegeven moment steeg GameStop met 1.587%.

Het effect op de hedgefondsen die deze short-positie hadden ingenomen was enorm. Ze maakten op enkele dagen tijd 5,5 miljard verlies. Dit zorgde voor een rimpeleffect op de markten. AMC, BlackBerry, Macy’s en nog andere aandelen werden op die manier gedwongen tot short covering.

Citron Research, een zeer bekende shorter meldde via Twitter dat hij niet langer nog short-posities zou innemen en deze tradingtechniek na 25 jaar achter zich zou laten.

De Reddit-beleggers hebben de smaak nu te pakken. Ze targetten sinds het weekend van 30 en 31 januari nu ook de zilvermarkt. Een markt met opnieuw hoge short-posities.

Wat betekent dit voor de financiële markten?

1. Hedgefondsen die kapitaal nodig hebben om aandelen terug te kopen, zullen of hebben reeds hun long-posities verkocht. Dit zorgde de laatste dagen voor wat volatiliteit. Maar verwacht wordt dat deze volatiliteit niet zal blijven duren.

2. De impact van die WallStreetBets is al bij al zeer beperkt. De beurs is triljoenen dollar groot en een dergelijke gemeenschap kan dit niet fundamenteel beïnvloeden. Het blijft dus beperkt tot enkele aandelen.

3. De beurswaakhond kijkt nu wel toe. Misschien zullen er maatregelen komen om dergelijke aanvallen te beperken.

4. Grote short-posities zullen allicht over een tijdje verleden tijd zijn. Het huidige volume short-posities is het laagst in 15 jaar.

5. WallStreetBets zal actief blijven en zal misschien nog een tijdje de voorpagina’s halen.

6. Dit is een zeer tijdelijk fenomeen. Hier zullen langetermijnbeleggers met een goed gediversifieerde portefeuille niet van wakker liggen.

Dit artikel is louter informatief. Het heeft als doel u een beeld te geven wat shortselling kan zijn. Dit artikel heeft allerminst de bedoeling short selling of de daarmee gerelateerde activiteit aan te bevelen, wel integendeel.

Wenst u graag in fondsen te beleggen ? Contacteer uw AXA Bankagent. Hij begeleidt u graag bij uw beleggingsbeslissingen.

Advies en vragen over onze producten

Vraag het aan uw AXA Bankagent

Meer artikels over dit onderwerp

Pensioensparen: 1.020 of 1.310 euro?

U kunt ervoor kiezen om jaarlijks maximaal 1.020 of 1.310 euro voor uw pensioen te sparen, met een verschillende fiscale aftrek. Wat moet u doen als u voor het hogere maximumbedrag opteert? En wat is voordeliger: jaarlijks 1.020 of 1.310 euro pensioensparen?

Lees verder

Macro-economie: op naar een harde of zachte landing?

Na het uiterst turbulente 2022 werd 2023 aangekondigd als een terugkeer naar de normaliteit op de markten. Die belofte kwam tot dusver ook grotendeels uit. Aandelen kenden een uitstekende eerste jaarhelft, en ook de zwaar getroffen obligaties konden een stuk van de opgelopen verliezen recupereren.

Lees verder

Duurzaam beleggen: wat zijn uw voorkeuren?

Kiest u voor de zee of de bergen? En de opwarming van de aarde, bent u daarmee een beetje, erg veel of helemaal niet bezig? En in welk opzicht? Op het vlak van duurzaam beleggen wil uw bankagent graag uw voorkeuren kennen, zodat uw portefeuille zo goed mogelijk aansluit bij uw beleggersprofiel en bij de Europese regelgeving die sinds augustus 2022 van kracht is. Er bestaat hierover een brochure waarin alles in eenvoudige bewoordingen wordt uitgelegd.

Lees verder

Macro-economische vooruitzichten voor de zomer: afkalvende inflatie en zwakke economische groei

De inflatie heeft nu in de grote economieën een duidelijke daling ingezet. Hoewel niet alle zorgen van de baan zijn, hebben beleggers het inflatieprobleem als ‘opgelost’ geklasseerd. Dat is wellicht te voortvarend op langere termijn, maar voor de komende maanden is die inschatting terecht. De energieprijzen dalen al sinds het begin van 2023, en zullen binnenkort gevolgd worden door de tweede belangrijkste oorzaak van inflatie tijdens het voorbije jaar: voedingsprijzen.

Lees verder

Beleggen: een kwestie van kennis of van geluk?

Ik zou wel willen, maar … ik heb daar geen tijd voor. Of Het interesseert me eigenlijk niet echt, het is te ingewikkeld, en dan begin ik er beter niet aan, toch? Het zijn een paar van de vaak gehoorde argumenten om niet te beleggen. Herkenbaar, niet? Achter al die redenen gaat een stilzwijgende, onuitgesproken veronderstelling schuil: succesvol beleggen is een kwestie van kunde, expertise, kennis. Maar is dat wel zo?

Lees verder

Neem contact op met uw AXA Bankagent