Wanneer u erft van iemand die in België woonde bij zijn overlijden, moet u op de waarde van die erfenis belasting betalen: de successie- of erfenisrechten. In Vlaanderen spreekt men in dat verband ook wel van ‘erfbelasting’. Die successierechten verschillen volgens het gewest waarin de erflater zijn fiscaal domicilie had. Een aantal principes zijn wel gemeenschappelijk voor Vlaanderen, Wallonië en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. We sommen ze even voor u op.
Successierechten: hoe dichter de graad van verwantschap, hoe lager het tarief
Om het juiste tarief van de erfenisrechten te bepalen, moet worden nagegaan in welk gewest de erflater in de laatste 5 jaar het langst zijn woonplaats had. Over de gewesten heen geldt: hoe dichter de graad van verwantschap, hoe lager het tarief dat wordt toegepast.
Er zijn vier orden van verwantschap, meer bepaald:
de afstammelingen van de erflater: kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen …
als er geen afstammelingen zijn: de ouders van de erflater samen met zijn broer(s) en zuster(s) en/of hun afstammeling(en)
als de overledene geen afstammelingen of broer(s), zuster(s) heeft: alle bloedverwanten in opgaande lijn: ouders, grootouders …
als de overledene geen erfgenamen van eerste, tweede of derde orde heeft: ooms, tantes en hun nakomelingen (neven en nichten dus), grootooms, groottantes.
Binnen de orde bepaalt de graad of iemand al dan niet erft.
In rechte lijn zijn er zoveel graden als er generaties zijn tussen de personen. Zo is er tussen ouders en hun kinderen 1 generatie. Zij staan dus tot elkaar in de eerste graad. Tussen grootouders en kleinkinderen telt men 2 generaties. Zij staan tot elkaar in de tweede graad.
In de zijlijn telt men de generaties vanaf de erflater tot de gemeenschappelijke stamouder in opgaande lijn. Vervolgens daalt men af tot aan de erfgenaam. Een zuster is bijvoorbeeld een bloedverwante in de tweede graad. Neven en nichten staan tot elkaar in de vierde graad. Er wordt dus geteld via de ouders en dan via de grootouders.
Individuele berekening met oplopende tarieven
De erfbelasting wordt berekend op het netto aandeel dat iedere erfgenaam krijgt, rekening houdend met zijn verwantschap tot de overledene. De berekening gebeurt dus per individu. Openstaande schulden op datum van overlijden en begrafeniskosten worden in mindering gebracht van het actief.
De erfbelasting is progressief, d.w.z. opgedeeld in schijven. Hoe meer een erfgenaam opstrijkt, hoe hoger de tariefschijf waarin hij of zij terechtkomt.
Kinderen die de tegoeden op gemeenschappelijke rekeningen op naam van de langstlevende ouder laten staan, moeten in Vlaanderen voortaan geen erfbelasting meer betalen op deze tegoeden bij het overlijden van die langstlevende ouder. Of deze maatregel ook zal worden overgenomen door de belastingdienst van het Waals en Brussels hoofdstedelijk gewest, valt nog af te wachten.
Daar is de lente, daar is de zon… het mooie weer verzacht enigszins de bittere pil van de belastingbrieven waar u toch altijd wat tegenop ziet. Sommigen hebben jammer genoeg weinig of geen fiscale voordelen om in te geven. Weet dan dat pensioensparen u nu een interessant fiscaal voordeel oplevert en later een aanvullend inkomen.
Soms hebben bepaalde gebeurtenissen of beslissingen die u (op jonge leeftijd) neemt, onherroepelijke gevolgen voor uw eigen vermogen of voor de latere verdeling van uw nalatenschap. We zetten een aantal beslissingen op een rij, waarbij u extra aandacht moet hebben voor uw vermogen en nalatenschap.
De Belg wil gemiddeld 1200 euro extra pensioeninkomen per maand, bovenop het wettelijk pensioen. Dat blijkt uit de antwoorden van meer dan 80.000 Belgen die op de website van AXA Bank de drie-vragen-test invulden over hun pensioen. Die geeft een eerste idee van hoeveel kapitaal u ongeveer moet opbouwen om goed voorbereid te zijn op uw pensioen. Om 1200 euro extra per maand te bekomen tijdens uw pensioen, spaart u best een vermogen van gemiddeld 320.000 euro bijeen.
Spaart u voor uw pensioen? Dat is verstandig: u haalt er vandaag een belastingvoordeel uit en later een aanvullend inkomen. AXA Bank heeft de cijfers van 2021 geanalyseerd. Daaruit blijkt dat sommige klanten de jaarlijkse stortingen steeds uitstellen. Onze tip: start met pensioensparen in januari met maandelijkse stortingen voor een beter potentieel rendement!